Արոնյանը ճիշտ էր․ Հայ շախմատիստների փայլուն վերելքը․․․

Արոնյանը ճիշտ էր․ Հայ շախմատիստների փայլուն վերելքը․․․

Լևոն Արոնյանն այլևս ամերիկյան շախմատի առաջատարը չէ։ Մայիսի 1-ին ՖԻԴԵ-ի հրապարակած վարկանիշային աղյուսակում հայ գրոմսմայստերը նահանջել է միանգամից 5 աստիճանով, հանգրվանելով 9-րդ հորիզոնականում։ Նախորդ հրապարակման համեմատ Արոնյանի անհատական գործակիցը նվազել է 19․6-ով։ Ապրիլի 1-ի դասակարգման աղյուսակում Արոնյանը 2785 անհատական գործակցով 4-րդ հորիզոնականում էր։ Շրջանցելով ԱՄՆ-ը ներկայացնող մեկ այլ գրոսմայստերի Ֆաբիանո Կարուանային, Արոնյանը դարձել էր այս երկրի հավաքականի առաջին համարը։ Կարաունան իր հերթին 4․6 նիշով ավելացրել է իր անհատական վարիանիշը և 2785․5 գործակցով տեղ զբաղեցրել 4-րդ հորիզոնականում։ Ներկայում հենց Կարուանան է ԱՄՆ-ի հավաքականի առաջատարը։ Այս պահին Արոնյանին անհատական գործակցով գերազանցում է ամերիկացի մեկ այլ շախմատիստ Ուեսլի Սոն, որը դասակարգման աղյուսակի 8-րդ հորիզոնականում է։ ՖԻԴԵ-ի դասակարգման աղյուսակը շարունակում գլխավորել աշխարհի գործող չեմպիոն նորվեգացի Մագնուս Կառլսենը։ Երկրորդ տեղում չինացի Դին Լիրենն է, իսկ լավագույն եռյակը եզրափակում է Ֆրանսիան ներկայացնող Ալիռեզա Ֆիրուջան։ «Հայաստանում շախմատ կա։ Շատ են երիտասարդ տաղանդավոր շախմատիստները, որոնք սակայն աջակցություն չեն ստանում։ Այնուամենայնիվ, դժվար է ստեղծել այնպիսի պայմաններ որ նրանք շախմատ չխաղան։ Ես շատը գնացել եմ նրա համար, որ շախմատը Հայաստանում մնա։ Երբ զգում ես, որ քեզ չեն հարգում, ուրեմ քեզ հետ հույսեր չեն կապում։ Խոսքը երկրի ղեկավարության մասին է։ Ես նրանց հետ խնդիր չունեմ։ Ես գիտեմ ով եմ շախմատում ու գիտակցում եմ, որ եթե ուզում եմ հաջողությունների հասնեմ պետք է տեղափոխվեմ այնպիսի եկիր որտեղ ավելի հանգիստ կլինի» , Հայաստանը լքելուց հետո ասել էր Արոնյանը և ավելացրել «Ես ֆինանսապես շատ ապահով մարդ եմ և ինձ շատ բան պետք չէ։ Շատ երկրներում պարապմունքների և մի տեղ գնալու ծախսերը պետության համար խնդիր չէ։ Մեր եկրում մինչև հեղափոխությունը դա պետությունն էր անում։ Հեղափոխությունից հետո դա իներցիայով մեկ տարի շարունակվեց։ Հետո ասեցին խոսենք ապագայի մասին։ Ես խախտելով պլաններս առավոտյան գնացի հանդիպման։ Այնտեղ ասացին, որ արի վաղը խոսենք։ Մտածեցի լավ, եկա հաջորդ օրը, և ինձ այս անգամ էլ ասեցին, կխոսենք հաջորդ շաբաթ։ Երբ փոխում ես քո պլանները և նման վերաբերմունքի ես արժանանում հասկանում ես, որ դրանք քեզ ուղղված մեսիջներ են։ Այսինքն քեզ հասկացնում են, որ այպես ա լինելու։ Ես իմ կյանքում որևէ մեկից չեմ նեղացել, բայց երբ ցանկանում ես աշխատել հասնել ,մաքսիմումին ու քեզ հասկացնում են, որ քո արածներն անիմաստ է․․․։ Այս ամենը նեղելու է քեզ և ես լարվելու եմ։ Իսկ լարվածության պայմաններում աշխատելը օգուտ չի բերի»։ Արոնյանի հեռնալուց հետո հայկական շախմատում էական վերելք տեղի ունեցավ։ Եվրոպայի փոխչեմնպիոնի տիտղոը նվաճելուց հետո Հայաստանի հավաքականի ներկայիս առաջատար Գաբրիել Սարգսյանն առաջադիմել է միանգամից 14 կետով հանգրվանելով 44-րդ հորիզոնականում։ Հրանտ Մելքումյանը առադիմելով 9 կետով տեղ է կզբաղեցրել 87-րդ հորիզոնականում։ Եվ վերջապես, աշխարհի լավագույն 100 շախմատիստների շարքում է հայտնվել մեր ամենահեռանկարային գրոսմայստերներից մեկը՝ Հայկ Մարտիրոսյանը։ Այս պահին նա գտնվում է 94-րդ հորիզոնականում։ Հայաստանն այսօր տղամարդկանց դասակարգման աղյուսակի լավագույն հարյուրյակում ունի երեք գրոսմայստեր։ Երեք գրոսմայստեր ունենք նաև կանանց դասկարգման աղյուսակում։ Եվրոպայի գորրծող չեմպիոն Էլինա Դանիելյանը 31-րդն է, իսկ Աննա Սարգսյանը՝ 68-րդը։ Մեկ այլ գրոսմաստեր Լիլիթ Մկրտչյանը դասկարգման աղյուսակում հաջորդում է Սարգսյանին։ Հայաստանցի շախմատիստբներից ամենաբարձր դիրքում գտնվում է Շանթ Սարգսյանը։ Վերջինս երիտասարդների հաշվարկում 11-րդ է աշխարհում։ Արթուր Դավթյանը գտնվում է 57, իսկ Մամիկոն Ղարիբյանը 58-րդ հորիզոնականում։ Վերջին ամիսներին մեր շախմատիտսների գրանցած վերելքը կարելի որակել մեկ բառով՝ փայլուն։