Փողոցում «քցած» իշխանության «տերերը»

Սերժ Սարգսյանի հրաժարականից հետո իշխանությունը, կոպիտ ասած, հրապարակում գցած է լինելու, մնում է ժողովրդին գնալ ու վերցնել այն` խորհրդարանում լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասել է «Ելք» խմբակցության ղեկավար Նիկոլ Փաշինյանը: Ընդդիմադիր պատգամավորը, անշուշտ, նկատի ունի ապրիլի 9-ից 17-ի միջակայքը, երբ Սերժ Սարգսյանը ֆորմալ առումով ներկայացված չի լինելու իշխանության մեջ, որովհետև հեռացած է լինելու նախագահի պաշտոնից` չստանձնելով վարչապետությունը: ՔՊԿ առաջնորդի պնդումը` իշխանության հրապարակում գցված լինելու մասին, մեղմ ասած` համարժեք չէ այն իրականությանը, որը ձևավորվել է Հայաստանում, ընդ որում` անկախ խնդրի ֆորմալ կամ ոչ ֆորմալ ընկալումից: Սկզբունքային խնդիրն այն է, որ մեր ընդդիմությանը մինչև այսօր չի կարողացել «մարսել» կառավարման նոր համակարգի առանձնահատկությունները: Խորհրդարանական կառավարման պարագայում, ֆորմալ առումով, իշխանության կենտրոնը մեծամասնությունն է և երկրում իշխանության վակուում չի կարող առաջանալ, եթե նույնիսկ ոչ թե մեկ շաբաթով, այլ մեկ ամսով երկիրը չունենա վարչապետ: Առավել ևս` ներկա իրավիճակում, երբ ընդդիմությունը չի կարողացել առաջարկել օրակարգ, որը նույնիսկ տեսականորեն կարող է չեղարկել անցած տարվա ապրիլի 2-ի իշխանության և հասարակության կոնսենսուսը, որի իմաստը հասարակության օտարումն է իշխանության ձևավորման գործընթացից: Ակնհայտ է` քանի դեռ ընդդիմությունը հասարակությանը չի առաջարկել ծրագիր, որն ավելին արժի 10000 դրամից` ժողովուրդն Ազատության հրապարակ չի վերադառնալու: Մյուս կողմից` առնվազն տարակուսելի է, որ իշխանափոխության մասին պնդումները չեն զուգակցվում ԱԺ արտահերթ ընտրությունների պահանջով, որովհետև կառավարման նոր համակարգում իշխանության ձևավորման այլ լեգալ ճանապարհ գոյություն չունի: Նիկոլ Փաշինյանը կամ որևէ այլ ընդդիմադիր գործիչ չեն կարող ընդունել խորհրդարանական մեծամասնության լեգիտիմությունը, բայց կասկածի տակ առնել վարչապետ նշանակելու նրա իրավունքը: Սակայն Փաշինյանը, ըստ ամենայնի, ակնարկում է այն հնարավորությունը, որ Սերժ Սարգսյանի ֆորմալ իշխանության կորուստը յոթ օրերի ընթացքում հանգեցնելու է իրական իշխանության կորստին: Սա հիպոթետիկ վարկած է` մի քանի պատճառով: Նախ` Սերժ Սարգսյանի համակարգն ինքնակարգավորվում է ոչ միայն ու ոչ այնքան սահմանադրական, այլ` չգրված խաղի կանոններով, որոնց համաձայն, մարտի 19-ի հայտարարությամբ, Սերժ Սարգսյանն արդեն փաստացի ստանձնել է վարչապետությունը: Մյուս կողմից` եթե ապրիլի 9-ից 17-ի միջակայքում Սերժ Սարգսյանը «գահընկեց» արվի, ապա դա տեղի է ունենալու ոչ թե փողոցի ազդեցության, այլ` իշխանության ներսում գործող ուժային կենտրոններից մեկի գործողությունների հետևանքով: Հայաստանի իշխանության ներսում հիմա «հեղաշրջում» կազմակերպելու պոտենցիալ ունեցող գործիչներ կամ կենտրոններ չկան: Ասել կուզի` խորհրդավոր յոթ օրերին իշխանությունը նույնիսկ տեսականորեն չի կարող անտեր մնալ: Մյուս կողմից` Նիկոլ Փաշինյանն այսօր արել է մեկ այլ ուշագրավ հայտարարություն, որով, ըստ էության, փակել է Սերժ Սարգսյանին զինված տարբերակով «գահընկեց» անելու հնարավորությունը` համակարգային ուժային որևէ սեգմենտի, թե «ծռության» նախաձեռնությամբ: Պատգամավորն այսօր դարձյալ շեշտել է, որ իրենց հանրահավաքը Սերժ Սարգսյանի դեմ լինելու է խաղաղ: «Դա մենք համարում ենք բաց ձեռքերի քաղաքականություն, որը ենթադրում է շատ կոնկրետ գործողություններ, բայց որը բացառում է բռնությունը: Այսինքն՝ նույնիսկ հակաբռնությունը մեզ համար անընդունելի է»,- ասել է Փաշինյանը: Գուցե տարօրինակ հնչի, սակայն Նիկոլ Փաշինյանն այսօր, ըստ էության, փաստարկներ է բերել այն բանի օգտին, թե ինչու չի կարելի այս պահին Ազատության հրապարակ վերադառնալ` Սերժ Սարգսյանի հեռացման պահանջով: Դատարկ հրապարակը թույլ չի տալիս իշխափոխության հասնել քաղաքական ճանապարհով, մյուս կողմից` հանրային տրամադրությունների արհեստական արմատականացումը բերելու է միայն «ծռության» նոր արյունոտ դրսևորումների: