Մանդատների աճուրդ. Ով ինչով է վճարելու

Մանդատների աճուրդ. Ով ինչով է վճարելու

Խորհրդարանի ընտրության քվեարկության օրվանից և արդյունքի հրապարակումից անցել է արդեն ավելի քան երեք շաբաթ, սակայն առկա է բավական արտառոց մի պատկեր՝ խորհրդարանում բացարձակ մեծամասնություն վերցրած և երկրորդ տեղը զբաղեցրած, համախառն արդյունքում խորհրդարանի երևի թե մոտ 90 տոկոսը տնօրինող երկու ուժերի պարագայում առ այսօր պարզ չեն պատգամավորական խմբակցությունների կազմերը, այսինքն՝ պարզ չէ, թե ովքեր են ներկայացնելու հանրությանը խորհրդարանում՝ վերցնելով մանդատները: Թե՛ ՀՀԿ-ն, թե՛ «Ծառուկյան» դաշինքը մինչ այժմ անորոշության մեջ են կամ անորոշության մեջ են պահում հասարակությանը, թե ովքեր են այս ուժերը ներկայացնելու խորհրդարանում: Տեղի է ունեցել ընտրարշավ, այդ ընտրարշավի ընթացքում հասարակությանը ներկայացվել են համամասնական ու ռեյտինգային ցուցակներ, տրվել են խոստումներ, հրապարակվել են ծրագրային դրույթներ, հասարակությունը քվեարկել է՝ թե ինչպես, այլ հարց է, բայց զուտ ֆորմալ տեսանկյունից հասարակությունը քվեարկել է, այդ ուժերը զբաղեցրել են առաջին և երկրորդ տեղերը, ընդ որում՝ երրորդ և չորրորդ ուժերից զգալի առավելությամբ: Բայց այդ ամենից հետո դեռ պարզ չէ, թե ի վերջո ովքեր են դառնում պատգամավոր: Այդ մասին ոչ ոք տեղյակ չէ թե՛ ՀՀԿ-ում, թե՛ «Ծառուկյան» դաշինքում: Տեղյակ է կամ որոշել է ինչ-որ բան Սերժ Սարգսյանը, բայց չի՞ ասում, թե՞ Սերժ Սարգսյանն էլ չի որոշել դեռ: Եթե չի որոշել, ի՞նչն է պատճառը: Եվ մեկ այլ հետաքրքիր հարց է առաջանում. եթե Հայ ազգային կոնգրեսը ընտրության արդյունքը չվիճարկեր Սահմանադրական դատարանում, ապա մանդատների հարցը, պատգամավորական կազմերի հարցը արդեն իսկ պետք է լիներ որոշված: Փաստորեն, Կոնգրեսի հայցը տվել է ներկայիս անորոշությունը, այսպես ասած, ձգելու իրավական ժամանակահատված: Սերժ Սարգսյանը գիտե՞ր, որ ունենալու է նման ժամանակահատված, և պետք չէ շտապել, թե՞ չգիտեր, պարզապես օգտվում է ՀԱԿ-ի ընձեռած առիթից: Միևնույն ժամանակ կասկածից վեր է, որ մանդատների հարցը քմահաճույքով չէ, որ որոշվում է, և անորոշությունը պայմանավորված է մաթեմատիկական ճշգրտության հաշվարկի անհրաժեշտությամբ և միաժամանակ ՀՀԿ ներսում եղած բաժանարար գծերով: Բանն այն է, որ մանդատների քանակը կա, սակայն «քարտեզը» պետք է գծվի 2018 թվականի ապրիլից հետո իրավիճակի հաշվարկով: Այսինքն՝ օրինակ, այս համատեքստում Սերժ Սարգսյանին պետք է իքս կազմ, Կարեն Կարապետյանին՝ օրինակ, պետք է իգրեկ կազմ: Ընդ որում, դա վերաբերում է ոչ միայն ՀՀԿ խմբակցության ձևավորմանը, այլ նաև առնվազն «Ծառուկյան» դաշինքի: Դաշնակցության պարագայում ամեն ինչ առավել հստակ և կանխատեսելի է, այդ ուժը որոշակի կարծրություն և կարգապահություն ունի քաղաքական ֆունկցիոնալության տեսանկյունից, և այստեղ, իհարկե, ՀՀԿ-ի հետ հարաբերությունը այլ հիմքերի վրա է: Այդպիսով, մեծ հաշվով ստացվում է, որ առայժմ ունենք ոչ թե ձևավորված խորհրդարան, այլ ըստ էության վարձակալված կամ «մեծածախ» ձեռք բերված մանդատներ, որոնք դրվել են աճուրդի: Պարզապես հարցն այն է, թե ինչ սկզբունքով է նախատեսվում վճարումը: Այսինքն՝ խոշոր հաշվով խորհրդարան չի էլ ընտրվել, ընտրությունը կատարելու է Սերժ Սարգսյանը, և առնվազն 2017 թվականին Հայաստանում գործում է Սերժ Սարգսյանի, ոչ թե խորհրդարանական կառավարման մոդելը: